(Bron: Krul, magazine voor leden van FNV meubel&hout, jaargang 5 - nummer 6 - oktober 2012)
'Als je de achtergrond kent, kijk je heel anders tegen de stukken hout aan'
Friese meubelmaker vervaardigt bijzondere tafel vol verhalen
Voor een nieuw klooster, of beter gezegd een bezinningscentrum in het Friese Jorwert is Hindrik Wester gevraagd een vergadertafel te maken. Daarvoor mag de meubelmaker niet zijn eigen materialen gebruiken, maar moet hij het doen met hout en andere voorwerpen die zijn aangedragen door donateurs. Daarbij kleeft aan elk object een bijzonder verhaal dat terug moet komen in de tafel.
Hindrik Wester (54) van de gelijknamige meubelmakerij in het Friese Earnewâld, trekt in de werkplaats een oude bijbel uit een nieuwe kist vol spullen. "Kijk nou! Dit is de eerste uitgave van het Nieuwe Testament in het Fries. Dat is wel erg bijzonder hoor" , constateert de ambachtsman terwijl hij door het kleinood bladert. Bijzonder is het geloofsboek zeker, maar dat geldt bijna voor elk voorwerp dat Wester de afgelopen weken heeft binnengekregen. Een oude stoof, een afgebroken helmstok (deel van een roer, red.), typische Friese doorlopers en zelfs een houten gedenkmonument van een man die in 1844 geboren werd en in 1933 is heengegaan.
Het is al met al een zeer bonte verzameling van objecten die allen één ding gemeen hebben. Stuk voor stuk vormen ze namelijk de onderdelen van een tafel die Wester in opdracht van de stichting Nijkleaster (zie kader) vervaardigt. De meubelmaker legt uit: "Al deze voorwerpen zijn aangedragen door de bestuursleden, vrienden van de stichting Nijkleaster en door bewoners van onder meer Jorwert en Jellum.
Onderduikers
Elk stuk vertegenwoordigt een bijzonder verhaal van de donateur. Het is de bedoeling dat al die verhalen via de voorwerpen terugkomen in de tafel. Het is een prachtige uitdaging om dat voor elkaar te krijgen, zeker als je de achterliggende verhalen leest. Die zorgen ervoor dat je heel anders naar elk stukje hout en elk aangedragen object gaat kijken." We nemen de proef op de som en trekken ook een willekeurig voorwerp uit de kist: een deurknop met een begeleidend tekstje. Direct wordt duidelijk dat we een stukje geschiedenis in handen hebben. Zo blijkt dat deze deurknop tijdens de Tweede Wereldoorlog van levensbelang is geweest voor twee onderduikers. De knop zat destijds op een luik onder een bedstee van een nabijgelegen boerderij en verschafte daar toegang tot een geheime ruimte. "Mooi hè", fluistert Wester. "En zo zijn er dus veel meer opmerkelijke verhalen en voorwerpen.
|
Twee paar schaatsen
Fragment uit een verhaal: Het ene paar werd vroeger gebruikt door een jonge man uit Deinum. Hij schaatste ermee over de Menaldumer vaart en op de ijsbaan in Marssum. Het andere paar werd gebruikt door een meisje uit Rijperkerk. Zij ging, als er ijs lag, 's avonds graag naar de verlichtte ijsbaan. Daar ontmoetten de schaatsers elkaar en dat leidde uiteindelijk tot een bruiloft in 1961. Als het winter was, werden ze nog vaak tevoorschijn gehaald en gingen ze bijvoorbeeld van de Beerstervaart naar Jorwert, Weidum en dan door naar de Zwette. De 'houtjes' raakten echter uit de mode, en krijgen nu in de tafel van Nijkleaster een nieuwe bestemming.
Ate Bosch en Nelie Bosch-Riedstra
|
| |
|
 Het onderkomen van het Nijkleaster in Jorwert
Stichting Nijkleaster
Stichting Nijkleaster ontwikkelt een nleuw klooster in Jorwert, Friesland dat op protestantse leest is geschoeid. Het moet een centrum worden waar mensen zich in alle rust kunnen terugtrekken om op adem te konnen en tegelijk een plek waar men elkaar kan ontmoeten. Doelstelling is om nieuwe wegen te zoeken voor het evangelie en een aandeel te leveren aan persoonlilke, maatschappelijke en kerkelijke vernieuwing. Zie voor meer informatie: nijkleaster.nl
|
Zeven poten
Het stuk helmhout is bijvoorbeeld afkomstig van een boot die tijdens een storm in moeilijkheden raakte op het plaatselijke meer. Of neem deze zogenaamde noken. Dat is een soort draagnet uit Papoea, waarmee voedsel, dieren en kinderen worden vervoerd." De vraag is echter hoe de meubelmaker al deze voorwerpen en verhalen in één tafel gaat krijgen. Niet alleen omdat er enorme planken bij zitten, maar temeer omdat Wester doorgaans met slechts één houtsoort per tafel werkt. "Het liefst koop ik mijn bomen zelf, omdat je dan één soort kwaliteit hebt en je bovendien de planken die je ervan zaagt mooi kunt spiegelen. Dus dit is wel even iets anders", lacht hij. Toch heeft Wester de puzzel al redelijk in zijn hoofd zitten.
 |
|
 |
| Wester vindt een oude Friese bijbel in een kist |
|
Nog meer opmerkelijke voorwerpen voor de tafel |
"Het basisidee is om een tafel te maken van 90 bij 300 centimeter. Omdat het bedoeld is voor een klooster, of in elk geval een spiritueel bezinningscentrum, wil ik daar ook graag iets mee doen. Zo krijgt de tafel zeven poten die bestaan uit delen van de verschillende houten voorwerpen. Zeven is bewust gekozen omdat het een bijbels getal is en bijvoorbeeld refereert aan de zeven plagen van Egypte. Daarnaast krijgt de tafel een blad van 8 millimeter dik glas. Om die glasplaat wil ik een tijdelijke lijst aanbrengen van 4 centimeter hoog, zodat er een soort bak ontstaat. Daarin kan ik eveneens delen van de verschillende voorwerpen in kwijt. Vervolgens hoop ik de collage van voorwerpen die zo ontstaat op te vullen met epoxyhars. Lijst eraf, en je hebt als het goed is een strak tafelblad vol voorwerpen. "
Tot slot krijgen alle delen die gebruikt worden in de tafel een eigen nummer dat correspondeert met het verhaal dat erbij hoort. De verhalen worden uiteindelijk gebundeld en zullen in dezelf de ruimte als de tafel te vinden zijn. Het eindresultaat komt ook in Krul te staan.
Dat de handtekeningen donderdag gezet werden bij Meubelmakerij Wester in Earnewâld, was geen toeval. De meubelmakers Hindrik en Gjalt Wester kregen opdracht, van rietplanten meubels te (proberen te) maken. Dat is goed gelukt: een schommelstoel, drie zeer verschillende tafeltjes en nog wat (al verkochte) meubels zijn er prima van te maken, constateren ze.